Wanneer mag je de vlag uithangen?

De rood-wit-blauwe vlag, symbool van nationale trots en eenheid, wappert fier in Nederland. Maar wanneer mag je de Nederlandse vlag nu precies uithangen? En hoe doe je dat op de juiste manier? In deze blog bespreken we de regels, gebruiken en gewoontes rondom het uithangen van de Nederlandse vlag. Weet jij al wanneer je de Nederlandse vlag mag uithangen?

Regels voor het uithangen van de Nederlandse vlag

In Nederland zijn er geen wettelijke regels voor het uithangen van de Nederlandse vlag. Burgers, bedrijven en organisaties zijn vrij om de vlag uit te hangen op elke dag van het jaar. De Rijksoverheid hanteert wel een vlaginstructie voor Rijksgebouwen. Deze instructie dient als richtlijn, geen wet. Burgers, bedrijven en organisaties die de vlag op een respectvolle manier willen tonen, kunnen deze richtlijn volgen.

Gebruiken en gewoontes bij het uithangen van de Nederlandse vlag

Wel zijn er gebruiken en gewoontes (protocol) bij het uithangen van de Nederlandse vlag. Traditiegetrouw wordt de vlag gehesen op nationale feestdagen zoals Koningsdag, Bevrijdingsdag en Prinsjesdag. Ook bij andere feestelijke gelegenheden, zoals een huwelijk, verjaardag of het behalen van een diploma, is het gebruikelijk om de vlag uit te hangen. Bij het behalen van een diploma is het zelfs traditie om een wimpel aan de vlag te hangen, zoals een geslaagd wimpel of een nederlandse wimpel. Bij een overlijden kan de vlag halfstok worden gehesen.

Respect voor de Nederlandse vlag

De Nederlandse vlag is een krachtig symbool van onze nationale identiteit. Het is dan ook belangrijk dat we de vlag met respect behandelen, zowel bij het hijsen als bij het laten wapperen. Een belangrijke regel is dat de vlag nooit de grond mag raken. Dit toont respect voor het symbool dat de vlag vertegenwoordigt. Zorg er ook voor dat de vlag het verkeer niet hindert. Kies een geschikte locatie voor de vlaggenmast en houd rekening met de afmeting van de vlag. Traditioneel wordt de vlag alleen tussen zonsopkomst en zonsondergang gehesen. Dit is een eerbetoon aan de dag en aan de symboliek van de vlag. Wilt u de vlag toch ’s nachts laten hangen? Dan is het gebruikelijk om de vlag te verlichten. Zo blijven de kleuren goed zichtbaar en wordt de vlag nog steeds met respect behandeld. Door deze regels te volgen, tonen we respect voor de Nederlandse vlag en voor wat deze symboliseert. Het is een kleine moeite die een groot verschil maakt.

 

Vlaginstructie voor Rijksgebouwen

De vlaginstructie (of vlagprotocol) voor rijksgebouwen is een set regels die bepaalt wanneer en hoe de Nederlandse vlag gehesen moet worden op rijksgebouwen. De instructie is bedoeld om respect te tonen voor de vlag en om eenheid te bevorderen. De vlaginstructie is van toepassing op alle rijksgebouwen, waaronder ministeries, agentschappen, zelfstandige bestuursorganen en ambassades en consulaten. De vlaginstructie is ook een richtlijn voor andere overheden, zoals provincies, gemeenten en waterschappen. De vlaginstructie maakt onderscheid tussen twee soorten vlaggen:

Uitgebreid vlaggen (alle rijksgebouwen)

Dit betekent dat de vlag gehesen moet worden op alle rijksgebouwen. Dit gebeurt op de volgende dagen: Koningsdag (27 April), Bevrijdingsdag (5 mei), Hemelvaartdag, Pinksterdag, Eerste en Tweede Kamerverkiezingen, inhuldiging van de Koning, huwelijk van een lid van het Koniklijk Huis, geboorte van een lid van het Koniklijk Huis, en overlijden van een lid van het Koniklijk Huis.

Beperkt vlaggen (enkele rijksgebouwen)

Dit betekent dat de vlag alleen gehesen moet worden op enkele rijksgebouwen op Koninkrijksdag en op de verjaardagen van prinses Beatrix, koninging Maxima en prinses Catharina-Amalia. Dit gebeurt op de volgende gebouwen: de hoofdgebouwen van ministeries (de gebouwen waar de ministers en staatssecretarissen hun werkplek hebben), de Eerste en Tweede Kamer, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale ombudsman, het Kabinet van de Koning, en de Hoge Raad der Nederlanden. Dit gebeurt op de volgende dagen: Nieuwjaarsdag (1 januari), Prinsjesdag (de derde dinsdag in september), Europadag (9 mei), VN-dag (24 oktober).

 

Vaste dagen waarop wordt gevlagd

Datum	Dag	Vlaginstructie gebouwen Rijksoverheid
31 januari	Verjaardag prinses Beatrix	Enkele gebouwen (beperkt vlaggen)
27 april	Koningsdag: verjaardag koning Willem-Alexander	Alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
4 mei	Dodenherdenking: vlag halfstok van 18.00 uur tot zonsondergang	Alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
5 mei	Bevrijdingsdag	Alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
17 mei	Verjaardag koningin Máxima	Enkele gebouwen (beperkt vlaggen)
Laatste zaterdag in juni	Veteranendag	Alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
15 augustus	Formeel einde Tweede Wereldoorlog	Alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
3e dinsdag in september	Prinsjesdag (alleen in Den Haag vlaggen)	Alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)
7 december	Verjaardag prinses Catharina-Amalia	Enkele gebouwen (beperkt vlaggen)
15 december	Koninkrijksdag	Enkele gebouwen (beperkt vlaggen)

bronnen: Het Koninklijk Huis, Rijksoverheid

 

Nederlandse vlag uit bij bijzondere gebeurtenissen in het land

Bij bijzondere gebeurtenissen in het Koninklijk Huis, zoals een geboorte, huwelijk of overlijden, kan een speciale vlaginstructie worden uitgegeven door de minister-president. Ook bij andere bijzondere gelegenheden, zoals het herdenken van de slachtoffers van een (inter)nationale ramp, kan de minister-president een speciale vlaginstructie uitgeven. De vlaginstructie wordt bekendgemaakt via de website van de Rijksoverheid en de sociale media van het Koninklijk Huis. Bij de geboorte van een prins of prinses, of een koninklijk huwelijk, wordt er een oranje wimpel aan de vlaggenstok gehangen. Bij het overlijden van een lid van het Koninklijk Huis wordt de vlag halfstok gehangen. U mag de vlag altijd uithangen, ook bij bijzondere gebeurtenissen in het Koninklijk Huis. Het is niet verplicht om de vlag uit te hangen, maar het is wel een mooi gebaar om te laten zien dat u meeleeft met de koninklijke familie. Bij een officieel bezoek van een buitenlands staatshoofd wordt de vlag alleen uitgehangen in de gemeenten die worden bezocht.

 

Laat de vlag wapperen en toon je respect voor onze nationale identiteit en het Koninklijk Huis!

 

Veelgestelde vragen over het uithangen van de Nederlandse vlag:

Wanneer vlag halfstok?

De vlag mag halfstok hangen op 4 mei (Dodenherdenking) van 18:00 uur tot zonsondergang en andere dagen van nationale rouw (bijvoorbeeld na het overlijden van een kind van het Koninklijk huis, een burgemeester of een ander prominent persoon) van zonsopgang tot zonsondergang.

Hoe laat mag de vlag halfstok op 4 mei?

Op 4 mei mag de vlag halfstok van 18:00 tot zonsondergang.

Hoe hang je de vlag halfstok?

Om een vlag halfstok te hangen, volg je deze stappen: Hijs de vlag eerst in top. Laat de vlag vervolgens zakken totdat de onderkant op twee derde van de masthoogte is. Bevestig de vlag op deze hoogte (gebruik hiervoor een touw of lier die aan de vlaggenmast is bevestigd).

Wanneer vlag met wimpel?

Op Koningsdag en de verjaardagen van Prinses Amalia, Koningin Maxima en Prinses Beatrix wappert de Nederlandse vlag met een oranje wimpel. Bij alle andere gelegenheden, zoals Bevrijdingsdag en Prinsjesdag, hangt de vlag zonder wimpel. 

Wanneer mag de vlag uit?

De Nederlandse vlag mag in principe altijd uit. Er zijn geen wettelijke regels die het uithangen van de vlag verbieden.

Hoe laat moet de vlag naar binnen?

De vlag moet naar binnen bij zonsondergang (dit is in Nederland rond 21:00). In Nederland is het gebruikelijk om de vlag alleen te laten hangen tussen zonsopkomst en zonsondergang. Uitzonderingen zijn 4 mei (op 4 mei hangt de vlag in Nederland van 18:00 uur tot zonsondergang halfstok) en als de vlag 's nachts verlicht is (dan mag deze wel blijven hangen). Het is belangrijk om de vlag met respect te behandelen. Haal de vlag dus ook binnen bij slecht weer.

Hoe laat mag de vlag uit op Koningsdag?

Op Koningsdag mag de vlag uit vanaf zonsopkomst. Dit is in Nederland rond 06:00 uur. Je mag de vlag de hele dag laten hangen, tot zonsondergang.

Hoe hang je de Nederlandse vlag op?

De Nederlandse vlag hang je horizontaal op, met de rode baan bovenaan. De vlag mag nooit de grond raken of het verkeer hinderen. Deze video laat stap voor stap zien hoe je de Nederlandse vlag ophangt.

Waarom hangt de vlag halfstok?

De vlag hangt halfstok om respect te tonen voor de slachtoffers van een ramp, oorlog of ander tragisch evenement. In Nederland is het gebruikelijk om de vlag halfstok te hangen op 4 mei (Dodenherdenking), bij het overlijden van een lid van het Koninklijk Huis of naar aanleiding van een nationale ramp.

Waarom mag een vlag de grond niet raken?

De vlag is een symbool van ons land en verdient respect. Door de vlag te laten raken aan de grond, zou je onrespect tonen.